Geschiedenis van Nederland
De republiek
Nederland was eigenlijk nooit een eenheid. Onze enige samenwerking ontstond wanneer er overstromingen waren, gebieden hielpen elkaar op die momenten tegen de wateroverlast. De meeste Nederlandse gewesten gingen in de 15e eeuw tot het Bourgondische rijk behoren. De Bourgondiërs wilden, net als alle andere vorsten in die tijd, een eenheid vormen. Ze probeerden te centraliseren, met Brussel als centrum, maar toen de laatste Bourgondische vorst stierf, viel het rijk uiteen. Bourgondië werd veroverd door de Fransen. De Zuidelijke Nederlanden, Holland en Zeeland vielen onder het Habsburgse rijk, Utrecht, Overijssel en Gelderland scheiden zich af in het Noorden en Friesland en Groningen hadden nooit toch het Bourgondische rijk behoord. Toen Karel V de gebieden erfde, wilde hij opnieuw alle gebieden die onder zijn macht vielen centraliseren, om er makkelijker over te kunnen heersen. In de 16e en 17e eeuw streden de Nederlanders al tegen deze centralisatie. Karel V werd opgevolgd door Filips II, die een strenger bewind voerde. Hij vroeg hulp aan Spanje, waarna Alva kwam. De Nederlanders kwamen in opstand, zij wilden hun privileges niet opgeven, weigerden Alva’s tiende penning te betalen, wat tien procent omzetbelasting betekende, en eisten vrijheid van geloof. Alva voerde de Raad van Beroerten in, een soort rechtbank waarin hij iedereen vervolgde die enige deelname had in de Beeldenstorm van 1566.
Doordat Nederland in opstand moest komen, sloten de verschillende gebieden verbonden met elkaar. Nadat Filips II zijn macht verloor, werd er gezocht naar een nieuwe vorst. Toen verschillende pogingen mislukten, besloten de gebieden in 1588 geen vorst meer te zoeken, maar de soevereiniteit in eigen hand te houden. De Staten-Generaal werd benoemd als soeverein en de gewesten gingen verder als Republiek.
Centralisatie. Het is dus al eerder geprobeerd. In de vorige deelvraag is besproken waarom het nu nog eens wordt geprobeerd.
Hoe denken de verschillende provincies nu over centralisatie? Via de link van bron vier is er een tabel te vinden die de mening van alle provincies in procenten weergeeft. Op de vraag ‘mijn provincie is te uniek voor een fusie met andere provincies’, antwoordt een ruime meerderheid in Friesland ‘eens’ (78%). In deze tabel blijkt duidelijk dat de provincies een samenwerking tussen gemeentes een ‘goede zaak’ vinden, in alle provincies is hier een meerderheid voor boven de 61%. Er wordt dus onderzocht hoe de provincies denken over het samenvoegen van gemeentes en over het samenvoegen van provincies.
Nederland was eigenlijk nooit een eenheid. Onze enige samenwerking ontstond wanneer er overstromingen waren, gebieden hielpen elkaar op die momenten tegen de wateroverlast. De meeste Nederlandse gewesten gingen in de 15e eeuw tot het Bourgondische rijk behoren. De Bourgondiërs wilden, net als alle andere vorsten in die tijd, een eenheid vormen. Ze probeerden te centraliseren, met Brussel als centrum, maar toen de laatste Bourgondische vorst stierf, viel het rijk uiteen. Bourgondië werd veroverd door de Fransen. De Zuidelijke Nederlanden, Holland en Zeeland vielen onder het Habsburgse rijk, Utrecht, Overijssel en Gelderland scheiden zich af in het Noorden en Friesland en Groningen hadden nooit toch het Bourgondische rijk behoord. Toen Karel V de gebieden erfde, wilde hij opnieuw alle gebieden die onder zijn macht vielen centraliseren, om er makkelijker over te kunnen heersen. In de 16e en 17e eeuw streden de Nederlanders al tegen deze centralisatie. Karel V werd opgevolgd door Filips II, die een strenger bewind voerde. Hij vroeg hulp aan Spanje, waarna Alva kwam. De Nederlanders kwamen in opstand, zij wilden hun privileges niet opgeven, weigerden Alva’s tiende penning te betalen, wat tien procent omzetbelasting betekende, en eisten vrijheid van geloof. Alva voerde de Raad van Beroerten in, een soort rechtbank waarin hij iedereen vervolgde die enige deelname had in de Beeldenstorm van 1566.
Doordat Nederland in opstand moest komen, sloten de verschillende gebieden verbonden met elkaar. Nadat Filips II zijn macht verloor, werd er gezocht naar een nieuwe vorst. Toen verschillende pogingen mislukten, besloten de gebieden in 1588 geen vorst meer te zoeken, maar de soevereiniteit in eigen hand te houden. De Staten-Generaal werd benoemd als soeverein en de gewesten gingen verder als Republiek.
Centralisatie. Het is dus al eerder geprobeerd. In de vorige deelvraag is besproken waarom het nu nog eens wordt geprobeerd.
Hoe denken de verschillende provincies nu over centralisatie? Via de link van bron vier is er een tabel te vinden die de mening van alle provincies in procenten weergeeft. Op de vraag ‘mijn provincie is te uniek voor een fusie met andere provincies’, antwoordt een ruime meerderheid in Friesland ‘eens’ (78%). In deze tabel blijkt duidelijk dat de provincies een samenwerking tussen gemeentes een ‘goede zaak’ vinden, in alle provincies is hier een meerderheid voor boven de 61%. Er wordt dus onderzocht hoe de provincies denken over het samenvoegen van gemeentes en over het samenvoegen van provincies.